Staw barkowy łączy kończynę górną z tułowiem i złożony jest kilku stawów, tj. ramiennego, barkowo-obojczykowego, mostkowo-obojczykowego, łopatkowo-piersiowego oraz podbarkowego. Spośród wszystkich stawów organizmu wykazuje największy zakres ruchu. Składa się on także z kości ramiennej, łopatki, obojczyka i mostka, które otoczone są więzadłami, mięśniami, ścięgnami i kaletkami. Bardzo ważną funkcję w stawie barkowym pełni stożek rotatorów, czyli grupa czterech mięśni i ich ścięgien otaczających staw ramienno-łopatkowy, który pozwala wykonywać ruchy rotacyjne kończyną.

Stawy kuliste charakteryzują się szerokim zakresem ruchów, co niesie ze sobą zwiększone ryzyko urazów. Do najczęstszych urazów stawów barkowych należy uszkodzenie stożka rotatorów, zwichnięcie barku i niestabilność barku, którą może wywołać zbyt szybki powrót do aktywności fizycznej po przebytym urazie stawu barkowego lub źle przeprowadzonej rehabilitacji.

Jakie są przyczyny urazu stawu barkowego?

Uraz stawu barkowego często związany jest z naciągnięciem lub naderwaniem mięśni, ścięgien lub więzadeł. Zmiany w obrębie stawu mogą być wywołane uszkodzeniami chrząstki stawowej, mechanicznymi urazami barku, zmianami zwyrodnieniowymi, chorobami neurologicznym czy przeciążeniami. Najczęstszą przyczyną urazu barku jest upadek na wyciągniętą rękę, na który narażone są głównie osoby uprawiające sport, szczególnie piłkę nożną, siatkówkę czy narciarstwo. Oprócz tego, podnoszenie zbyt dużych ciężarów, zbyt intensywny trening lub kontuzje wynikające z braku rozgrzewki. Do zwichnięcia stawu barkowego także dochodzi podczas wypadków komunikacyjnych.

Co więcej, młodych ludzi często dotyka problem zwyrodnienia stawu barkowego, który powodowany jest czynnikami genetycznymi, przeciążeniami stawu, a także wrodzonymi wadami. Kontuzja barku może się przytrafić każdemu, nawet podczas mało obciążających czynności. Przyczyn bólu stawu barkowego jest bardzo dużo. Mogą to być nie tylko urazy mechaniczne, ale również stany zapalne, dlatego istotna jest precyzyjna diagnostyka i odpowiednie leczenie zachowawcze lub operacyjne, jeżeli zajdzie taka potrzeba.

Czym się objawia uraz barku i jak go leczyć?

Ból barku wywołuje chwilowy dyskomfort, a może też całkowicie ograniczyć ruchomość barku i wywoływać wrażenie zesztywnienia. Najczęściej spotykane objawy to ból odczuwalny w górnej części ramienia i nasilający się w czasie ruchów rękoma, poczucie niestabilności stawu, trudności w poruszaniu ręką, obrzęk i zasinienie czy nienaturalny wygląd okolicy barku. Przeciążenia barku mogą wywołać uczucie kłucia, a w konsekwencji objawiać się intensywnym bólem i problemami z zachowaniem pełnej ruchomości.

Ulgę w bólu przyniesie z pewnością zimny okład i leki przeciwbólowe. W niektórych przypadkach zalecana jest terapia u fizjoterapeuty, rehabilitacja oraz unieruchomienie barku za pomocą ortezy na bark, która zapobiegnie niepożądanym ruchom. Fizjoterapia ma na celu zmniejszenie bólu i ograniczenie ryzyka występowania zaników mięśniowych. Przykładowe zabiegi fizykoterapii to krioterapia z azotem, elektrostymulacja mięśni barku oraz jonoforeza. Odpowiednio dobrana rehabilitacja również może wzmocnić bark i całkowicie zlikwidować ból. Z kolei unieruchomienie kończyny stosuje się często, jako metodę leczenia zachowawczego, gdzie kończyna zostaje unieruchomiona do czasu, aż ból ustąpi.